Birçok kişi, hayatının hemen her döneminde bazı olaylar ve durumlar karşısında tepkisini kaygı ve endişe ile gösterebilir. Fakat aynı tepkiler sürekli tekrarlandığında takıntı halini alarak yaşamımızı kısıtlayabilir. Peki zaman zaman başa çıkmakta zorlandığımız takıntılardan kurtulmak mümkün mü?
Yastıkların düzeni, çerçevenin yönü, kıyafetlerin rengi ya da fişlerin kontrolü… Günlük hayatta pek çoğumuzun önem verdiği ve diğer insanlara göre daha fazla dikkat ettiği noktalar olabilir.
İlk bakışta bu durumlara karşı hassas davranmak gayet normal olsa da eğer endişe ve takıntılar hayatınızı sağlıklı bir şekilde devam ettirmenize engel olacak düzeydeyse biraz durup bunları ortadan kaldırmak için yapabileceklerinizi düşünmeniz gerekebilir.
Online terapi platformu Evimdeki Psikolog olarak hazırlamış olduğumuz yazımızda takıntı nedir sorusuna değindikten sonra takıntılardan kurtulmak konusunda size yardımcı olacağını düşündüğümüz bilgileri bir araya getireceğiz.
Takıntı Nedir?
Takıntılardan kurtulmak konusunu detaylı bir şekilde ele almadan önce takıntı nedir sorusunu incelemenin daha faydalı olacaktır. Takıntıyı, yapmadığımız zamanlarda kendimizi kesinlikle rahat edemediğimiz hareket, fikir ya da düşünceler olarak tanımlamak mümkün. Peki takıntı bir hastalık mıdır?
Sayısız kez yinelenen ve rutin eylemler haline gelen takıntılar, kişinin hayatını gerçek anlamda zorlaştırabilmektedir. Fakat takıntıları bulunan insanlar bunların kendilerini ne kadar zor bir duruma soktuğunun farkında olmayabilirler çünkü yaptıklarının oldukça normal olduğu düşüncesindedir.
Tıbbi literatürde obsesif kompulsif bozukluklar olarak tanımlanan takıntıları tedavi edilebilir olan bir çeşit psikolojik problem olarak değerlendirebiliriz.
Obsesyonları bireyin hiç beklemediği bir anda aniden gelen ve engel olamadığı rahatsız edici duygu ve düşünceler olarak tanımlayabiliriz.
Kompülsiyon ise bu duygu ve düşüncelerin meydana getirdiği kaygıları azaltmak adına süreklilik kazanmış davranışlardır. Bunlar kişilerin hayatını sürdürmesine engel olmaya başladıysa bu durum obsesif kompulsif bozukluğa yol açabilir.
Yani bir kişinin sürekli olarak bir yerlerden hastalık kapacağını düşünmesi takıntı olarak açıklanırken bu düşüncelerden kurtulmak için ellerini gereğinden fazla yıkaması ya da sürekli olarak bulunduğu ortamları hummalı biçimde temizlemesini kompülsiyon olarak tanımlayabiliriz.
Özetle kişilerin karşısına çıkardığı zorluklarla yaşamını önemli ölçüde devam etmesini zorlaştıranlar dışında kalan takıntıları gerçek manada hastalık olarak nitelendirmek doğru olmayacaktır.
Ancak kişinin aile, iş ve sosyal yaşamında ortaya aşılması zor sorunlar çıkartan ve zamanının büyük çoğunluğunu alan takıntıların tedavi gerektiren hastalıklar olduğunu söyleyebiliriz.
Takıntılardan Kurtulmak Mümkün Mü?
Kontrol edemediğiniz davranış ve eylemlerden kurtulmak istiyorsanız ama bir ömür sizinle olmaya devam edeceklerinize dair endişe duyuyorsanız yanılıyorsunuz çünkü takıntılarınızdan kurtulmak için biraz zamana ve özveriye ihtiyacınız var.
Takıntılarınızın farkındaysanız ve bunların hayatınıza zarar vermesini istemiyorsanız ilk yapmanız gereken şey bu durumu değiştirebileceğinize inanmaktır. Bu amaçla atacağınız adımlar ile günün sonunda bu süreci çok başarılı bir şekilde atlattığınızı görecek ve yaşadığınız zor günlerin meyvelerini birer birer toplayabileceksiniz.
Dilerseniz sözü daha fazla uzatmadan takıntılarınızdan kurtulmak için uygulayabileceğiniz yöntemlerden söz edelim.
1. Takıntılardan Kurtulabileceğinizi Kabul Edin
Takıntılarınızı görmezden gelmek yerine bu durumu kabullenmek ve üstesinden gelmeye çalışmak, takıntılarınızı yok etmek için atabileceğiniz ilk ve en önemli adım. Çünkü düşünce ve davranışlarınızın farkında olmak, çözüm bulma konusunda size çok daha fazla yardımcı olacaktır.
Buna ek olarak tüm bunların geçici olduğunu bilmek sizi rahatlatmasının yanı sıra ailenize, arkadaşlarınıza, evinize ve işinize çok daha sıkı sarılmanızı sağlar. Bu sayede kaygılarınız azalır ve içinde bulunduğunuz duruma çok daha pozitif bir şekilde yaklaşabilirsiniz.
2. Doğru Zamanı Beklemeyin
Takıntılardan kurtulmak için doğru zamanı beklemek yapacağınız en büyük yanlışlardan biri olacaktır. Çünkü bunun için adım attığınız ilk an zaten doğru zamandır. Bu noktada yapmanız gereken tek şey attığınız adımların süreklilik kazanmasına yardımcı olmak.
Örneğin temizlik ve hijyen konusunda takıntılarınız varsa ve bunlardan kurtulmak için olumlu bir davranışta bulunduysanız bir sonraki aşamada yapmanız gereken bu başarınızın devamlılığını sağlamak için yeni adımlar atmak olacak.
Ancak eskiye dönmek ya da uzun bir süre olduğunuz yerde kalmak hem daha fazla yol katetmenizi zorlaştırabilir hem de sıkıntılı bir ruh halinin içerisine girmenize neden olabilir.
3. Umutsuzluğa Kapılmayın
Konu her ne olursa olsun umutsuzluk, içinde bulunduğunuz tüm süreçleri sekteye uğratarak sizi bir adım geriye götürür. Bunun her daim farkında olun ve takıntılarınızın sonsuza dek devam etmeyeceğine dair inancınızı koruyun; umutsuzluğun bu konuda sizi esir etmesine izin vermeyin.
4. Not Tutun
Eğer takıntılarınızdan kurtulmaya karar verdiyseniz bu süreçte hissettikleriniz ve yaşadıklarınızla ilgili kısa notlar tutun. Notlarınız sayesinde bir süre sonra geriye dönüp baktığınızda hem başarılarınızı ve başarısızlıklarınızı görmüş olursunuz hem de motivasyonunuzu yükseltebilirsiniz.
Buna ek olarak not tutmak takıntılarınızdan kurtulduktan sonra geri gelmeleri durumunda hangi aşamalardan geçtiğinizi görmeniz ve nasıl davranmanız gerektiği konusunda size önemli bir yol gösterici olacaktır.
5. Bir Uzman Desteği Alın
Takıntıların tümünü bir hastalık olarak değerlendirmenin doğru olmadığını belirtmiştik. Bu anlamda eğer diğer yöntemleri uyguladığınızda takıntılarınızın azalmadığını aksine günden güne büyüdüğünü fark ediyorsanız bunların sebebi obsesif – kompulsif bozukluk ya da farklı kaygı bozuklukları olabilir.
Sahip olduğunuz takıntıların hayatınızı mahvetmesine izin vermemek ve hem sosyal yaşamınızda hem de özel hayatınızda kurduğunuz ilişkileri etkilememesi için profesyonel bir destek alabilirsiniz.
Obsesif Kompulsif Bozuklukların Tedavisi
Eğer takıntılar başa çıkılması zor obsesif kompulsif bozukluklara dönüştüyse bunların mutlaka tedavi edilmesi gerekmektedir. Obsesif kompulsif bozukluklar, bundan yüzyıllar önce nadiren görünen rahatsızlıklardan biriyken bugün pek çok insanın hayatını önemli ölçüde etkilemektedir.
Kökeni neye dayanırsa dayansın kaygı problemleri alanında uzman bir psikolog ya da psikiyatr tarafından yönetilmediği takdirde ise olumsuz sonuçları beraberinde getirebilir.
Bilişsel davranışçı tedavi yöntemlerinin benimsendiği obsesif kompulsif kişilik bozukluklarda, içinde bulunduğunuz durumun farkına vardıktan sonra terapistinizle birlikte bu durumu yok etmek için neye ihtiyacınız olduğunu belirleyebilirsiniz.
Katıldığınız seanslarda kendiniz için neler yapabileceğinizi de görebilirsiniz. Obsesif kompulsif bozukluğun ağırlığına göre daha yoğun bir tedavi süreci ile birlikte ilaç kullanımına başlanması da gerekebilir.
Eğer takıntılarınızın ileri düzeye ulaştığını düşünüyorsanız fakat nasıl bir yol izlemeniz gerektiği konusunda emin değilseniz ya da obsesif kompulsif bozukluğunuz olup olmadığını merak ediyorsanız Maudsley Obsesif Kompulsif Testi’ni çözerek fikir edinebilirsiniz.
Bunun yanı sıra buraya tıklayarak obsesif kompulsif bozuklukların tedavisi hakkında detaylı bilgiye ulaşabilirsiniz.
Tüm bunlara ek olarak takıntılardan kurtulmak ya da mücadele ettiğiniz diğer konularda destek almak isterseniz alanında uzman psikologlardan online terapi almak için de buraya tıklayabilirsiniz.
