Müdahaleci düşünce ve davranışları ile mücadele eden, OKB tedavisinin onlara yardımcı olup olmayacağını merak eden pek çok insan mevcut. Obsesif Kompulsif Bozukluk, en zor psikolojik rahatsızlıklardan bir tanesidir. Birkaç yüzyıl önce çok nadiren görülen bu hastalık, artık dünya çapında milyonlarca insanın hayatını etkilemektedir. Bir profesyonel tarafından doğru şekilde yönetilmediğinde ise karmaşık ve zor-tedavi edici bir durumdur.
OKB Terapisi Nedir?
Kişinin davranış ve düşüncelerini değiştirmek için bilimsel olarak iki teknikten yararlanan Bilişsel-Davranışçı Terapi, OKB için bir tedavi yöntemidir: Maruz kalma, müdahale önleme (ERP) ve bilişsel terapi.
Korkularınızla yavaş yavaş yüzleşmeyi öğrenmek, OKB döngüsünü kırmanın en etkili yollarından biridir. Obsesif Kompulsif Bozukluğa katkıda bulunan üç etmen olduğu belirtilmektedir: Düşünme şekliniz, hissetme şekliniz ve davranış şekliniz. Birçok tedavi sadece düşündüğünüz ve hissettiğiniz şekillere odaklansa da Bilişsel-Davranışcı terapinin odak noktası davranış şeklinizdir.
Terapistin belirleyeceği süre dahilinde üç aşamada ilerleme kat etmek hedeflenir: OKB’nizi daha iyi tanımak, korku merdiveninizi inşa etmek ve o merdivene tırmanmak. Terapistle yürütülen sürece ek olarak, danışanlara seanslar arasında evde pratik yapmak için egzersizler verilir. OKB’niz çok şiddetliyse, daha sık seanslara ihtiyacınız olabilir.
OKB Tedavisine Yardımcı Olan Yaşam Tarzı Değişiklikleri
Obsesif Kompulsif Bozukluk kronik bir durum olabilir. Bu da OKB’nin hayatınızın her zaman bir parçası olabileceği anlamına gelir. Bir profesyonel ile tedavi sürdürürken, tedavi planınıza göre kendiniz için bazı şeyler yapabilirsiniz:
- Terapide neler öğrendiğinizi değerlendirin: Belirtileri yönetmeye yardımcı olan teknikleri ve becerileri tanımlamak ve bunları düzenli olarak uygulamak için psikoloğunuzla çalışın.
- Uyarı işaretlerine dikkat edin: Siz ve terapistiniz OKB belirtilerinizi tetikleyebilecek sorunları tespit etmiş olabilirsiniz. Bir plan yapın, böylece semptomlar geri dönerse ne yapacağınızı bilirsiniz.
- Terapistiniz söylemediği sürece ilacınızı almayı bırakmayın: Kendinizi iyi hissetmiş olsanız bile, ilaçlarınızı atlamak, o anki tedavi sürecinde OKB belirtilerini geri döndürebilir.
ERP İşe Yaramazsa Ne Yapmalı?
OKB için terapist ile devam eden terapi süreçlerinin sonuç vermediği ve durumun ağırlığını koruduğu gözlemlenirse, daha yoğun bir tedavi düzeyini denemek gerekebilir.
Bu programlar genellikle belirli bir süre boyunca gözetimde kalmayı içerir. Bazı programlar üç aya kadar hastaneye başvurmayı gerektirse de diğer programlar sadece birkaç hafta veya sadece bir hafta sonu için hastanede bulunmayı önerebilir.
Mevcut iki tip yoğun tedavi programı vardır;
- Yataklı tedavi programları, kendilerini veya başkalarını yaralama tehlikesi altında olan ve acil bakıma ihtiyaç duyan kişiler içindir. Belirli bir süre boyunca hastanede kalma, tıbbi krizi önlemekte ve tedaviyi bir sonraki aşamaya getirmektedir.
- Evde tedavi programları, kendileri veya başkaları için risk taşımayan ancak tipik OKB tedavilerine iyi yanıt vermeyen ve fazladan yardıma ihtiyaç duyan kişiler içindir. Bu programlar, genellikle kişinin önceden belirlediği bir zamanda ve 24 saat bakım hizmeti aldığı ev benzeri bir ortamda gerçekleşir. Program genellikle yaklaşık 60 gün sürer, ancak kişiden kişiye değişebilir.
OKB için Diğer Tedavi Seçenekleri
OKB’si olan hastaların çoğu tedaviye yanıt verse de bazı hastalar ağır semptomlara maruz kalmaktadır. Amerikan Ulusal Tıp Kütüphanesi, tıbbi yardımlı OKB terapisinde sıklıkla reçete edilen ilaçları listelemektedir. Obsesif Kompulsif Bozukluk için önerilen en etkili ilaçlar, antidepresanlar olan seçici serotonin geri alım inhibitörleridir (SSRI). Bu ilaçlar şunları içerir:
- Sertralin (Zoloft), Paroksetin (Paxil), Fluvoksamin (Luvox), Fluoksetin (Prozac), Sitalopram (Celexa)
Bir hasta bir SSRI’ya cevap vermezse, doktorlar sıklıkla klomipramine döner. Klomipramin eski bir antidepresandır ve OKB’yi tedavi etmek için kullanılan ilk ilaçtır. Etkinliği diğer ilaçlardan daha büyük olmasına rağmen, hastayı rahatsız edebilecek hoş olmayan yan etkileri vardır.
Siz veya sevdiklerinize OKB teşhisi konulduysa, seçenekleriniz olduğunu bilin. Tedavi süreci zor olabilir, cesaret ve kararlılık gerektirebilir. Sonucunda ise daha tatmin edici bir yaşam düzeyine ulaşmanıza yardımcı olabilir. Alınacak destek ve profesyonel yardımlar, OKB ile daha rahat yaşamak için atılan ilk adımlardır.
