İmago Terapi Nedir? İmago Terapisi Hakkında Bilinmesi Gerekenler

İmago terapisi, insanların geçmişleri ve ebeveynleriyle ilgili ya da çocukluk dönemlerinde onlara kim yol gösterici olduysa, onunla ilgili iyileştirmek istenilenleri kendi ilişkilerinde imgelediklerini belirtmektedir. Bu imgeleme aracılığıyla ilişkilerde çıkan sorunların aslında o anda olanlar ile değil, geçmişte yaşanılanlardan kaynaklandığı fark edilir. İmago ilişki terapisi de çiftlerin kendi geçmişini iyileştirmesine yardımcı olmaktadır. 

Çocuklukta alınan sevginin niceliği ve niteliği, insanların yetişkin döneminde kurdukları ilişkileri etkilemektedir. Kişi çocukken sevildiğini hisseder ve güvende olduğunu düşünürse, ileride kendisi bu konularda sorun yaşamayacaktır. Fakat bazı çocuklar yeteri kadar sevgi alamamaktadır. Maalesef bu durum kişinin şimdiki dönemlerini etkilemektedir. İnsanların duyguları ve tepkileri çocuklukta öğrenilen duyarlılığı ve güvensizliği yansıtmaktadır. Bu dönemde yaşananlar yetişkinlikte çiftlerin çatışmalarına neden olabilmektedir. Eğer çiftler duyarlı oldukları konuları ve bunun nereden kaynaklandığını öğrenirlerse, çatışmaları çözme konusunda zorlanmazlar. 

İnsanların ihtiyacı olup da ulaşamadıkları durumlar ‘çocukluk yaraları’ olarak adlandırılır. İnsanlar, çocukluk dönemlerinde eksik olan şeylere karşı, yetişkinlikte hassas olurlar. Yetişkin döneme gelince, ilişkinin bu noktada bir planı vardır; çocukluk yaraları iyileştirmek. Fakat bu çatışmalara neden olmaktadır. Bu çatışmaları tedavi etmek için çocukluk yaralarını fark etmek çok önemlidir.

İmago Terapi Nedir? İmago Terapisi Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Kişi, beynine anne babasıyla yaşamış olduğu etkileşimleri, tecrübeleri ve tüm özellikleri yansıtan bir şema oluşturur. Bu şemaya “imago” denir. İmago kelimesi, ‘imaj’ kelimesinin ‘resim’ anlamına gelen Latincesidir. Bu imaj yani resim ‘bilinçaltında’ tutulmaktadır. Kişi imagonun varlığından habersiz olsa da, farkında olmadan eş olarak anne babasına benzeyen bir kişi seçer. Evlenilen veya seçilen kişi aslında bir imago eşleştirmesidir. Yani kişinin, eş seçerken imajlarında ilk bakıcıları yer alır. Bu da eski yaraların sarılması için bir fırsattır. 

“İmago İlişki Terapisi”nin odağı, eş seçiminde çocukluk deneyimlerinin bilinçaltı etkileri ve kişisel iyileşme, kendini tamamlama için yetişkinlerin ilişkiden beklentileri üzerinedir. Eşlerin kendilerini güvenli ve tutkulu hissedecekleri ortam hazırlayacak terapötik yöntem; süreç ve beceri elde etmek üzerine çalışılır. İnsanların tek başlarına doğmadıkları ve tek başlarına yaşamadıklarını savunan imago terapisi, bireyleri ilişki bağlamına dahil eder, ilişkiyi kişiliğin oluşumunda ve yaralanmasında en temek güç olarak ele alır. Çünkü bu yaklaşıma göre kişiliğin doğması, bir başkasıyla gerçekleşen ilişkiden ortaya çıkar. Bu sebeple kişiliğin iyileşmesine en büyük yardım ilişkidir.

“İmago Çift Terapisi”ne göre, herkesin aradığı kadın veya erkek bilinçaltı imgesine sahiptir. Bireyin karşısındaki kişi, imgesine ne kadar uyarsa, onunla ilişki kurmayı o kadar çok ister. İmago terapisinin bütün amacı, anne baba ile kurulan ilişkilerdeki duyguların insanları nasıl etkilediğini ve bunu ilişkilerine nasıl yansıttıklarını gösterebilmektir. Kişi, “Büyüyünce onlar gibi olmayacağım” dese de, buna engel olamamaktadır. İnsanlar ilişkilerinde, anne babanın olumlu ve olumsuz özelliklerini taşıyan kişiler olabilmektedir.

İmago Terapi Nedir? İmago Terapisi Hakkında Bilinmesi Gerekenler

İmago ilişki terapisi, çiftlere uygun iletişim ve problem çözme becerisi ile birlikte uygulanabilir bir ilişki felsefesi öğretmektedir. İmago terapisi, çiftlere sevgi, değer gibi birçok konuda ilişkiyi sonlandırmak yerine bir şeyleri uzaklaştırmanın daha iyi olduğunu göstermektedir. Bunun yanında; bağ kurmak, hayal kırıklıklarını anlamak, çocuklukta gelişen hassasiyetleri anlamak ve onları iyileştirmek için araçlar sunar. 

İmago terapisine göre konunun özü şudur: Doğa, gelişimsel olarak aynı yerden yaralanmış ve kendilerinin diğer parçalarını arayan, hiç uyumu olmayan iki insanı kendi ihtiyaçlarının karşılanması ve aradıkları parçaların bulunması amacıyla bir araya getirmiştir. Fakat bu kişiler kendilerini korumak için partnerlerine zarar vermeye başlar. Kişiler iyileşmek için ilişkilerini kullanırlar. Fakat en önemli olan şey çiftlerin iş birliğidir. Bu iş birliği ile ilişkinin analiz edilmesi gerekmektedir. 

İmago modelinde çiftlerin, “Çift Diyaloğu” adı verilen bir süreç yoluyla güven duygusunu kurmaları amaçlanır. Çiftlere daha yararlı bir şekilde iletişim kurmalarını öğretmek için kullanılan “İmago Diyaloğu” ya da “Çift Diyaloğu”, insanların savunmacı olmadan birbirleri ile zayıf oldukları noktaları ve partnerlerinden bekledikleri ihtiyaçları hakkında konuşabilmeleri için gereken güven duygusunun oluşması için çabalayan, yapılandırılmış bir terapi sürecidir. Bu süreçten istenilen, partnerin tepkilerini azaltmayı öğrenmeleri ve anlama, empati kurma becerisi ile partnerlerini dinlemelerini sağlamaktır. 

Diyalog sürecinin ilk aşaması aynalama tekniğidir. Aynalama, alıcı partnerin söylenen cümleyi gönderici eşe yeniden tekrar ederek söylemesini içerir. Bu, gönderici eşin duyulduğunu göstermektedir. Örneğin, “…… dedin, doğru mu anladım?” şeklindedir. İkinci aşama doğrulama aşamasıdır. Bu aynalanan bilgilerin ‘bir şey’ ifade ettiğini gösteren bir iletişim türüdür. Kendini diğerinin yerine koymayı ve partnerinin açısından bakmayı amaçlar. Örneğin: “….. yaptığım için böyle düşündüğünü anlayabiliyorum”. Diğer aşama, empati aşamasıdır. Partnerinin hislerini tanımak amaçlanıır. Örneğin: “Böyle olduğunda …. hissettiğini görebiliyorum”. 

İmago Terapi Nedir? İmago Terapisi Hakkında Bilinmesi Gerekenler

İmago ilişki terapisi, çiftlerin bilinçli bir evliliği birlikte oluşturmalarını ve eşlerin birbirlerini yeniden imajlandırmalarını sağlamaktadır. Aynı zamanda iyileştirici bir bağa sahip olmak için çalışılır. Çiftlerin kendilerini iyileştirmek için uğraşan imago ilişki terapisi, farklılıkları vurgulamaz; onun yerine kişilerin yaralarını sarma aracı olarak partnerler arasındaki bağı yükseltir. Pek çok çift terapi yöntemleri gibi bu terapi yöntemi de uygulanabilir, akılcı, erişilebilir, faydalı bir yöntemdir.

Lidya Yılmaz
Klinik Psikolog

Kaynakça

https://acikerisim.sakarya.edu.tr/bitstream/handle/20.500.12619/69530/EFT0284.pdf?sequence=1&isAllowed=y