Normal olduğu düşünülen ya da benzer sebeplere dayandırılan bazı durumların arka planında çeşitli psikolojik süreçler yatıyor olabilir. Tüketilen yiyecek ve içeceklerin neden olduğu düşünülen mide bulantısı da bunlardan bir tanesidir. Peki psikolojik mide bulantısı nedenleri nelerdir?
Bazen kendimizi ve hislerimizi net bir şekilde ifade edemiyor olabiliriz. Böyle durumlarda gizlediğimiz ya da çekindiğimiz duygularımız çeşitli fiziksel rahatsızlıklarla ortaya çıkar; psikolojik mide bulantısı da bu ifade şekillerinden bir tanesidir.
Peki mide bulantısının psikolojik olup olmadığı nasıl anlaşılır ve nedenleri nelerdir? Bu durumu tedavi etmek mümkün müdür? İçeriğimizde tüm bu soruların yanıtını ayrıntılı bir şekilde ele alacağız.
Psikolojik Mide Bulantısı Nedenleri Nelerdir?
Özellikle stresli olduğunuz zamanlarda geçmek bilmeyen mide bulantılarıyla baş başa kalıyorsanız bu durumun altında yaşadığınız gerginliğin fiziksel olarak dışa vurumu yatıyor olabilir. Psikolojik mide bulantısının ana sebepleri ise kaygı ve anksiyete bozuklukları, anoreksiya nevroza ve blumia nevrozadır.
1. Kaygılar
Yaşanan yoğun strese tepki olarak ortaya çıkan kaygılar, çeşitli psikolojik ve fiziksel belirtileri de beraberinde getirebilirler. Bunlardan birinin de mide bulantısı olduğunu söyleyebiliriz. Örneğin topluluk karşısında konuşma yapmaktan çekinen biriyseniz sizin için hayati önem taşıyan bir sunumun öncesinde kendinizi heyecanlı hissetmeniz normaldir.
Eğer sahneye çıkmadan önce artan kalp atışınıza ve nefes alma hızınıza mide bulantısı da eklendiyse tüm bunların psikolojik olması muhtemeldir.
Psikolojik mide bulantısına neden olabilecek anksiyete bozukluklarını birden fazla başlık altında incelemek mümkün. Bu rahatsızlıkların her biri aslında mide bulantısının nedeni sayılsa da yaşanılan farklı durumların ve olayların sonucu olarak ortaya çıkmaktadırlar.
Panik Atak
Panik atak, bireyin artık bir rutin haline gelmiş olan korku hissi ile sürekli olarak baş başa kalması olarak tanımlanabilecek anksiyete problemlerinden bir tanesidir. Panik ataklar genetik mirasın bir sonucu olarak görülebilen bir psikolojik rahatsızlık olabileceği gibi bireyin hayatında meydana gelmiş büyük değişikliklerin bir sonucu da olabilir.
Bu anlamda psikolojik mide bulantısının nedenlerinden bir tanesinin de hiçbir belirti olmadan, kendisini büyük bir korku hissi olarak gösteren panik ataklar olduğunu söylemek mümkün.
Genelleştirilmiş Anksiyete Bozukluğu
Bazı bireyler özel bir sebebe bağlı olmayan olaylar karşısında uzun bir süre boyunca kaygı ve endişe duyabilirler. Genelleştirilmiş anksiyete bozukluğu olarak adlandırılabilecek bu durum aslında kronik bir rahatsızlık olarak nitelendirilebilir.
Herkesin yaşadığı normal kaygı hissinden farklı olarak kontrolsüz bir şekilde duyulan bu kaygı ve endişeler kendisini psikolojik mide bulantıları ve kalp çarpıntıları ile gösterebilir.
Bu tür bir anksiyete bozukluğuna sahip bireyler neden bu kadar endişeli olduklarını kendileri bilmedikleri gibi başkaları ile paylaşmakta da güçlük çekebilirler.
Sosyal Anksiyete Bozuklukları
Sosyal fobi olarak da bilinen sosyal anksiyete bozuklukları, sosyal ortamlarda yaşanan aşırı korkulu duygu durumu olarak ifade edilebilir. Sosyal anksiyetesi bulunan bireyler genellikle yeni ortamlara girmekten ve bu ortamlarda yeni insanlarla tanışmaktan hoşlanmazlar.
Bunların üstesinden gelmek onlar için zor ve yorucu olduğundan yaşadıkları duygular fizyolojik olarak açığa çıkar ve psikolojik mide bulantısı hissedebilirler.
Sosyal fobileriniz olduğundan şüpheleniyorsanız Liebowitz Sosyal Fobi Belirtileri Ölçeği’ni çözebilirsiniz.
Fobiler
Bir şeye bağlı olarak yaşanılan aşırı boyuttaki korkular fobi olarak tanımlanabilir. Fobisi olan bireyler korkularına sebep olan nesne, durum ya da olayla karşı karşıya geldiklerinde endişelebilir ve panik hissi yaşayabilirler.
Hem genetik hem de çevresel faktörlü olarak ortaya çıkan fobiler de psikolojik mide bulantısı nedenleri arasında sayılabilir.
Travma Sonrası Stres Bozukluğu
Psikolojik mide bulantısı nedenleri arasında sayılabilecek bir diğer anksiyete örneği ise travma sonrası stres bozukluğu. Genellikle hayatlarında yıpratıcı bir dönüm noktası olan kişilerin yaşadığı bu süreç; yıkıcı bir doğal afet, ölüm ya da kaza sonrası başlayabilir.
Tıpkı diğer örneklerde de olduğu gibi bu tür bir anksiyeteye sahip olan bireyler kendilerini sürekli olarak tehlike altında hissederler bu noktada da sık sık baş ağrısı, kalp çarpıntısı ya da psikolojik mide bulantısı yaşayabilirler.
Özetleyecek olursak mide bulantıları organik hastalıklara bağlansa da arkasında yatan şey çok farklı sebeplere dayanan anksiyete bozuklukları olabilir.
Buna ek olarak anksiyeteniz olmasından şüpheleniyorsanız Beck Anksiyete Ölçeği’ni çözerek durumunuzla ilgili daha iyi fikir sahibi olabilirsiniz.
2. Anoreksiya Nevroza
Hayatı önemli ölçüde etkileyen ve tehdit eden çok ciddi bir yeme bozukluğu olan anoreksiya nevroza da psikolojik mide bulantısı nedenleri arasında yer almaktadır. Aşırı kilo almaktan korkan kişilerin yaşadığı anoreksiya nevroza hastası bireyler yemek yemeyi reddedip kilo verebilmek için sürekli olarak diyet yapmakta, bu sayede sürekli olarak kilo vermektedirler.
3. Blumia Nevroza
Psikolojik mide bulantısı nedenleri arasında sayılabilecek bir diğer psikolojik rahatsızlık ise anoreksiya nevroza ile benzer sebeplerle ortaya çıkan blumia nevroza. Blumia nevroza hastaları atakları geldiğinde ilk olarak çok hızlı bir şekilde ve çok fazla yemek yerler. Sonrasında ise pişmanlık duymaları ve kilo alma korkuları yediklerini kusmalarına neden olur.
Yaşadıkları psikolojik mide bulantısı ve ağrısı nedeniyle henüz yedikleri yemeği tam olarak sindiremeden dışarıya atabilirler. Bu da sağlıklarını tehdit edecek ölçüde kilo vermelerine neden olmaktadır.
Psikolojik Mide Bulantısı Nasıl Tedavi Edilir?
Yazımızın bir önceki bölümünde de belirtmiş olduğumuz gibi psikolojik kökenli mide bulantıları, genellikle duyguların sözlü olarak ifade edilememesi nedeniyle kendini fiziksel semptomlarla gösteriyor olmasından kaynaklanmaktadır.
Psikolojik mide bulantılarını sıradan mide bulantılarından ayırt etmek özellikle de kişi kendisine karşı çok açık değilse ilk aşamalarda son derece zor olabilir. Bu anlamda psikolojik mide bulantısının tanısı da geç konulacağından tedavisi daha uzun sürebilir.
Mide bulantısından yakınan kişiler bunun fiziksel bir durum olduğunu düşündüklerinden ilk aşamada doğal olarak hastanelerin farklı bölümlerine gidip muayene olurlar.
Fakat eğer yaşanan mide bulantısının ana kaynağı kaygı ve anksiyete ise bu durum hiçbir işe yaramaz. Bu noktada mutlaka uzman bir psikolog desteğinin alınması şarttır.
Özellikle anoreksiya nevroza ya da blumia nevroza nedeniyle psikolojik mide bulantısı yaşayan kişiler için tedavi sürecinin olabildiğince erken başlaması da olmazsa olmazlardan bir tanesidir. Aksi takdirde kilo kaybıyla beraber sağlığı olumsuz etkileyecek çeşitli rahatsızlıklar ortaya çıkabilir.
Eğer uzun zamandır devam eden mide bulantılarınız varsa ve stresli bir hayat yaşıyorsanız alanında uzman bir psikolog desteği almanız hem fiziksel hem de ruhsal sağlığınız açısından etkili olabilir.
Bu anlamda Online terapi platformu Evimdeki Psikolog’un alanında uzman psikologlarından online terapi alabilir, problemlerinizi en doğru ve güvenli şekilde çözüme ulaştırabilirsiniz.
